With this new publication, D. Geraint Lewis offers a highly accessible introduction to Modern Welsh grammar. The author assumes no prior knowledge of grammar and even explains basic concepts, such as the difference between verbs and nouns. Given its small size, the book treats only the most vital aspects of Welsh grammar and is best used alongside or before turning to a more comprehensive grammar. Innovative use is made of both colour and icons, in order to help the user. At a mere £9,99, the book makes for an accessible start for any Welsh learner looking for an elementary introduction to grammar.
Lewis, D. Geraint, D.I.Y. Welsh: Your step-by-step guide to building Welsh sentences (Llandysul 2018). Gomer Press. 111 pp., ISBN 978 1 78562 215 1, paperback, £9,99.
Modern Welsh leren kan een intimiderende bezigheid zijn. Hoewel de taal door de meesten als makkelijker ervaren wordt dan het Iers, blijft het een Keltische taal met de typische bijbehorende eigenaardigheden zoals mutaties, verbogen voorzetsels en een ingewikkeld telsysteem. Als je geen keltologische achtergrond hebt, kan dit allemaal knap lastig zijn en zal een blik op een willekeurige grammatica van het Welsh tot een hoop verwarring kunnen leiden. D.I.Y. Welsh biedt een simpele en duidelijke inleiding tot de belangrijkste grammaticale eigenschappen van de Welshe taal en de bijbehorende terminologie. Op deze manier bouwt men een basis op waarmee men zich verder kan verdiepen in gevorderde werken.
D. Geraint Lewis is misschien wel de meest vooraanstaande auteur van materiaal dat het leerproces van het Welsh ondersteunt. Misschien heb je wel gehoord van zijn woordenboek Geiriadur Cymraeg Gomer. Dit is de langverwachte vervanger van Y geiriadur mawr, het tot dan toe min of meer standaardwoordenboek (het vierdelige Geiriadur Prifysgol Cymru is vooral een academisch naslagwerk). Andere boeken uit de pen van Geraint Lewis zijn Y llyfr berfau (‘het werkwoordenboek’) en Pa arddodiad? (‘welk voorzetsel?’). Beide zijn erg nuttige hulpmiddelen voor leerders van het Welsh en staan zodoende ook in mijn boekenkast. Met zo’n oeuvre op zijn naam was ik wel benieuwd naar zijn nieuwste publicatie: D.I.Y. Welsh.
Doel van het boek
Lewis geeft heel duidelijk aan waar zijn boek voor bedoeld is: het is een inleiding in de grammatica van het formele, geschreven Welsh, maar dan op een laagdrempelige en toegankelijke manier gepresenteerd. Hij legt zo bijvoorbeeld uit wat werkwoorden en zelfstandig naamwoorden zijn. Deze aanpak mag voor sommigen betuttelend lijken, maar heeft waarschijnlijk met het Britse onderwijs te maken. Daar wordt heden ten dage namelijk weinig tot géén aandacht meer besteed aan grammatica. Leerlingen worden meestal aangemoedigd op hun taalgevoel af te gaan zonder de achterliggende regels te begrijpen. Fouten worden gecorrigeerd zonder een echte uitleg te geven. Mensen die een dergelijk schoolsysteem doorlopen hebben, weten vervolgens zelden wat ze met een grammaticaboek aanmoeten. In Nederland is dit (of was dit in ieder geval vijftien jaar geleden!) nog anders, al zullen er genoeg Nederlanders zijn die zich sinds de middelbare school weinig met grammaticale terminologie bezig gehouden hebben. Ook voor die laatstgenoemden zal D.I.Y. Welsh een prettig boek zijn om mee te beginnen.
De opmaak
Om de grammatica toegankelijk en leuk te presenteren wordt gebruik gemaakt van een verscheidenheid aan kleuren, emoticons en andere iconen. Zo wordt het awen-teken \ I ⁄, het druïdische symbool voor kennis en wijsheid, ingezet om belangrijke informatievelden aan te duiden. Het gebruik van kleuren kan erg behulpzaam zijn bij het leerproces. Het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke woorden wordt zo altijd aangegeven met respectievelijk blauw en roze. Ikzelf geef mijn studenten ook altijd de tip om mannelijke en vrouwelijke woorden in hun persoonlijke woordenlijst in verschillende kleuren bij te houden. In D.I.Y. Welsh zijn sommige kleuren echter niet erg handig gekozen: donkerpaars voor meervouden is bijvoorbeeld bijna niet te onderscheiden van de zwarte tekst er omheen en het rood van bijvoeglijke naamwoorden lijkt vooral onder het licht van een lamp erg veel op het roze van vrouwelijke zelfstandige naamwoorden. Andere, duidelijkere kleuren zouden hier handiger zijn geweest. Je kunt je ook afvragen of het werkelijk nodig is om zo veel verschillende kleuren in te zetten: ik denk dat men een aparte kleur voor meervouden achterwege had kunnen laten.
Omvang
D.I.Y. Welsh is met zijn 111 pagina’s geen dik boek en dat is misschien maar goed ook, want door een overdaad van informatie zou de lezer zich verloren kunnen voelen. Dit betekent wel dat er keuzes gemaakt moesten worden omtrent wat er wel en niet in behandeld kon worden. Zodoende worden de belangrijkste grammaticale kenmerken aangestipt, maar allemaal slechts beperkt. Dit is vooral merkbaar bij de werkwoorden, waar alleen de onvoltooid tegenwoordige en onvoltooid verleden tijd (én de perfectumconstructie met wedi) uitgelegd worden. De andere werkwoordstijden worden alleen terloops genoemd (op bladzijde 46). Dit past bij het korte en bondige karakter van het boek, maar betekent wél dat je dus nog een ander grammaticaal werk nodig hebt als aanvulling (zoals Welsh grammar you really need to know van Christine Jones of Modern Welsh: a comprehensive grammar van Gareth King).
Het oordeel
D.I.Y. Welsh is een duidelijk en overzichtelijk boek dat voor de luttele prijs van £9,99 een makkelijke toevoeging is aan je studiemateriaal. Het boekje is niet allesomvattend, maar de auteur pretendeert ook niet dat het dat zou zijn. Deze publicatie valt dan ook het beste in combinatie met andere grammaticale hulpmiddelen te gebruiken. Mijn enige echte commentaar is dat ik sommige kleuren die ter verduidelijking gebruikt worden juist wat onduidelijk vind. Desalniettemin slaagt D. Geraint Lewis – wat mij betreft – met vlag en wimpel in zijn doelstelling om een toegankelijke grammaticale inleiding tot het formele, geschreven Welsh te schrijven. Niet alleen de doorsnee Brit kan hiermee uit de voeten, maar ook de Nederlander bij wie grammaticale terminologie wat verder in het verleden begraven ligt. }}
