In order to keep our readers informed of the latest in Celtic Studies, Kelten offers a selection of news items published during the preceding term in each of its quarterly editions. All items are briefly summarised and links to the original publications are included. Any announcements by either the board of the Van Hamel Stichting or the editors of Kelten are also included in this segment and may be found ahead of the news section.
Mededeling: Veranderingen in redactiesamenstelling Kelten
Graag willen wij u via deze weg informeren over enige veranderingen in de samenstelling van de redactie. In het voorjaar van 2018 is Fred Feelders deel van onze redactie geworden en sinds het najaar is hij in de functie van hoofdredacteur getreden.
Verder hebben Linus Band en Manouk van den Berg de redactie verlaten. We danken hen voor hun werk de afgelopen jaren!
Mededeling: Rectificatie jaarboek 2018
In de inhoudsopgave van het jaarboek staat een spelfout: Gwenillian. Het gaat uiteraard om het boek Gwenllian.
Gebalsemde hoofden aangetroffen in Zuid-Frankrijk
Door beeltenissen van Galliërs met afgehakte hoofden en Griekse en Romeinse teksten wisten we al dat de Galliërs de hoofden van hun vijanden afhakten en deze als trofeeën gebruikten. Voor het eerst is hier nu ook archeologisch bewijs voor gevonden. In 2000 werden schedelfragmenten ontdekt in de vindplaats Le Cailar in Zuid-Frankrijk. De schedels lagen samen met wapens buiten de muren van de nederzetting, wat suggereert dat de hoofden daar tentoongesteld werden. Recentelijk publiceerden onderzoekers dat op 6 van de 11 onderzochte schedelfragmenten sporen van balseming zijn gevonden. Verder onderzoek zal hopelijk uitwijzen of het balsemen en tentoonstellen van de hoofden alleen in een bepaalde periode gebeurde, of dat het om een langere traditie gaat.
URL: https://www.livescience.com/64030-embalmed-heads-ancient-celts.html
Discussie over de aard van blinn auga in een middeleeuwse, Ierse woordenlijst
Op de website van het online tijdschrift www.neerlandistiek.nl verscheen op 13 september 2018 een artikel van Peter Alexander Kerkhof met de suggestie dat er een Oudnederlandse term te vinden is in O'Mulconry's Glossarium (l. 183): blinn auga .i. dallsuilech in linga Galleorum ('blinn auga, dat is blindogig in de taal van de Galli'). Aangezien het glossarium volgens hem tot de zevende eeuw gedateerd wordt, stelde Kerkhof dat dit blinn auga tot een van de vroegste Oudnederlandse woorden maakt. Ditzelfde artikel verscheen ook in het NRC. Een maand later verscheen er, wederom in Neerlandistiek, een reactie van Gertjan Postma op dit artikel, die kanttekeningen plaatste bij Kerkhofs interpretatie. Hierop mengde ook Peter Schrijver zich in de discussie. Zowel Postma als Schrijver pleitten voor een Oudnoorse interpretatie van blinn auga. Kerkhof reageerde daar weer op, met de verduidelijking dat beide hypothesen in wezen mogelijk zijn, maar dat hij de Oudnederlandse interpretatie serieus wilde nemen. De drie betogers sloten de discussie af op 16 november 2018 door elk een stuk te plaatsen met hun argumenten: hier de link naar Postma's stuk, Schrijvers stuk en Kerkhofs stuk. Het gebeurt niet vaak dat een Ierse tekst zulk stof doet opwaaien in de neerlandistiek!
Próinseás Ní Chatháin overleden
Op 24 november 2018 is Próinseás Ní Chatháin overleden in Dublin. Ní Chathaín was professor Vroeg- en Middeleeuws Iers aan University College Dublin, en heeft aanzienlijke bijdragen aan het vakgebied geleverd door onder andere mee te werken aan de Dictionary of the Irish Language. In 2002 werd Ní Chathaín geëerd in Ogma: essays in Celtic studies in honour of Próinséas Ní Chatháin, geredigeerd door Michael Richter en Jean-Michel Picard.
URL: https://deathnotices.co/death_notice/maireproinseas-ni-chathain/
Strijdwagen gevonden in Pembrokeshire
In Pembrokeshire in Wales stuitte Mike Smith met een metaaldetector op een strijdwagen. Dit is de eerste keer dat er in Wales een Keltische strijdwagen is opgegraven. Op dit moment wordt de wagen gedateerd tot 600 v. Chr., maar uit radarbeelden blijkt dat er verdere opgravingen nodig zijn om de vondst in zijn context te plaatsen. Het National Museum Wales gaat deze zaak dit jaar verder onderzoeken.
URL: https://www.bbc.com/news/uk-wales-46294000
Nieuwe koolstofdatering van Pictische graveringen zorgt voor nieuwe inzichten
Op basis van Bayesian modelling, een statistische techniek voor kansberekening die nu ook wordt toegepast om koolstofdateringen te verfijnen, wordt er door de University of Aberdeen, de nationale musea van Schotland en het Scottish Universities Environmental Research Centre een nieuwe chronologie voor Pictische inscripties opgesteld. Deze vernieuwde dateringen suggereren dat dit Pictische 'schrift' ouder is dan gedacht en uit de derde of vierde eeuw na Christus komt. Dit betekent dat het qua ontstaan dichter bij dat van het Ogham alfabet of de Scandinavische runen ligt dan voorheen gedacht werd. De nieuwe chronologie maakt het ook mogelijk om de ontwikkeling van de stijl van de inscripties nader te analyseren.
Metalen beeldje van Cernunnos gevonden in Cambridgeshire
In een Romeinse nederzetting in Cambridgeshire is door archeologen een metalen beeldje van Cernunnos gevonden. Het beeldje beeldt een man af die een torc draagt, al is zijn gezicht eraf gesleten. Er zijn wel eerder beeltenissen van Cernunnos in Groot-Brittannië gevonden, maar die waren van steen. Dit is dan ook de eerste keer dat er een metalen beeldje is gevonden. Het beeldje is gedateerd tot de tweede eeuw na Christus en werd samen met zo'n 300 andere metalen voorwerpen gevonden.
