In order to keep our readers informed of the latest in Celtic Studies, Kelten offers a selection of news items published during the preceding term in each of its quarterly issues. All items are briefly summarised and links to the original publications are included. Any announcements by either the board of the Van Hamel Stichting or the editors of Kelten are also included in this segment and may be found ahead of the news section.
Lewis schaakstuk gevonden
In 1964 kocht een antiquair uit Edinburgh een schaakstuk gemaakt van walvisbeen voor £5.- 55 jaar lang lag het stuk van nog geen negen cm lang in een la, totdat zijn kleinkinderen het naar veilinghuis Sotheby’s brachten voor een taxatie. Ze hadden geen idee dat het bij verkoop wel een miljoen Britse ponden zou kunnen opleveren. Het is namelijk een stuk van de beroemdste schaakstukken ter wereld: de Lewis schaakstukken uit de twaalfde of dertiende eeuw. De meeste van de ruim honderd stukken bevinden zich in het British Museum. Na deze vondst zijn er nog vier zoek.
URL: https://www.bbc.com/news/uk-scotland-edinburgh-east-fife-48494885
Dreigende opheffing studie Middeleeuwse Ierse geschiedenis in Galway
Op 8 mei 2019 publiceerde de Irish Times een artikel over de dreigende opheffing van de studie Middeleeuwse Ierse geschiedenis aan de NUI Galway. Als professor Dáibhí Ó Cróinín met emeritaat gaat, is de Universiteit van Galway niet van plan zijn positie opnieuw in te vullen. Dit leidde tot een reactie van Wesley Follett, President van de American Society for Irish Medieval Studies, en Patrick Wadden, President van de Celtic Studies Association of North America, waarin zij hun onbegrip uiten over deze beslissing, die de mogelijkheden om de geschiedenis van middeleeuws Ierland in Ierland zelf te studeren verder verkleint.
URL: https://www.irishtimes.com/opinion/letters/medieval-history-at-nui-galway-1.3883747
DNA van Vikingen en Normandiërs in Ierse bevolking
Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat onder de huidige Ierse bevolking zich meer mensen met ‘Scandinavisch’ DNA bevinden dan voorheen werd gedacht. De komst van Vikingen in de negende eeuw en van Anglo-Normandiërs in de twaalfde eeuw wordt verbonden met DNA-clusters die zijn aangetroffen onder de bevolking van Zuid-Leinster, Midden-Leinster, Noord-Leinster en Ulster, en in Connacht. Elders in Ierland en ook in Schotland, Cumbrië, Wales en Cornwall duidt het DNA onder de bevolking er juist op dat zij afstammelingen zijn van de toen al aanwezige (Keltische) bevolking. Vooral bij mensen in het westen van Ierland is er een grote verscheidenheid in hun DNA-profiel, en zij kunnen behoren tot de afstammelingen van de oudste in Ierland aanwezige bevolking die teruggaat tot de Steentijd. De studie is gebaseerd op het DNA van 196 Ieren waarvan de overgrootouders binnen circa 50 km van elkaar zijn geboren.
Huis van de Schotse Lord of the Isles digitaal gereconstrueerd
In de Middeleeuwen werden de Hebriden en gebieden daaromheen beheerd door de Lord of the Isles, die zetelde in Finlaggan aan een meertje in het noorden van Islay. Een alliantie tussen McDonald en de Engelse koning Edward IV was voor de Schotse koning James IV aanleiding om in 1493 Finlaggan te verwoesten en de Lord of the Isles McDonald van al zijn titels te ontdoen. De overgebleven ruïnes zijn onderzocht door een archeologisch team van het Schotse National Museum. Het complex is nu virtueel gereconstrueerd door het Open Virtual Worlds Team van de Universiteit van Saint Andrews, zodat te zien is hoe het eruit zag in de vroege vijftiende eeuw, toen de Lord of the Isles op het toppunt van zijn macht stond.
Zeldzaam houten schild gevonden in Leicestershire
Schatten van goud of zilver worden nog met enige regelmaat in de grond gevonden, soms met behulp van metaaldetectors. Maar een schild van berkenhout uit de IJzertijd was nog nooit in Europa aangetroffen, totdat een archeologisch team er een aantrof nabij de rivier Soar. Het wordt gedateerd tussen 395 en 250 v. Chr. Een schild van berkenhout blijkt licht maar toch stevig genoeg te zijn in gevechtssituaties. Bij de vervaardiging werd een techniek gebruikt die nog niet bekend was. Het heeft dezelfde vorm als het beroemde Battersea Shield in het British Museum, waar ook dit houten schild zal worden tentoongesteld.
URL: https://www.theguardian.com/science/2019/may/23/2300-year-old-iron-age-bark-shield-leicestershire
Geschiedenis van de talen in de Britse Eilanden in kaart gebracht
De veranderingen in welke taal waar op de Britse Eilanden gesproken werd is door Ryan Starkey in kaart gebracht op zijn website ‘A brief history of British and Irish languages’. Per eeuw zijn de veranderingen van 400 tot 2.000 zichtbaar gemaakt en met tekst en uitleg onderbouwd. In een geanimeerde versie zie je talen zoals het Engels zich uitbreiden, verdwijnen talen zoals het Cornish en Pictisch en hebben dialecten zoals Yola en Norn hun moment van ontstaan en teloorgang.
URL: https://starkeycomics.com/2019/03/01/a-brief-history-of-british-and-irish-languages/
