In order to keep our readers informed of the latest in Celtic Studies, Kelten offers a selection of news items published during the preceding term in each of its quarterly editions. All items are briefly summarised and links to the original publications are included. Any announcements by either the board of the Stichting A. G. van Hamel or the editorial board of Kelten are also included in this segment and may be found ahead of the news section.
Rond de honderd resten van middeleeuwse skeletten gevonden in Dublin
In het centrum van Dublin, bij Capel Street aan de noordzijde van de stad, zijn bij bouwwerkzaamheden rond de honderd middeleeuwse resten van skeletten opgegraven. Op deze plaats stond ooit St Mary's Abbey, die in 846 werd gesticht door Máel Sechnaill, de koning van Tara. Het bevond zich tegenover de nederzetting aan de zuidzijde van de Liffey waar zich toen de eerste Vikingen hadden gevestigd. In 1147 werd het een Cisterciënzer klooster, en groeide uit tot een van de grootste kloosters in Ierland. Koolstofdateringen geven aan dat de oudste skeletresten uit de elfde eeuw komen. Er zijn ook delen gevonden van een ‘Dutch Billy’, een van de Nederlandse gevelhuizen die in de tweede helft van de zeventiende eeuw werden gebouwd door protestantse kolonisten uit de Nederlanden. Deze kwamen onder andere naar Dublin nadat koning-stadhouder Willem III, mede koning van Engeland, in 1690 de Slag aan de Boyne had gewonnen.
Vrouwelijke krijger uit de IJzertijd
In 1999 werd een graf van ongeveer 2000 jaar oud ontdekt op Bryher, een van de Scilly eilanden voor de uiterste zuid-west punt van Engeland. Het graf bevatte zowel een zwaard en schede als een broche en een spiegel – een unieke combinatie voor West-Europa in de IJzertijd. Analyse van het tandglazuur heeft nu uitgewezen dat zij hebben toebehoord aan een vrouw. Zij had waarschijnlijk een belangrijke functie als militair leider, en wordt hiermee beschouwd als een voorloper van vrouwelijke leiders zoals Boudica uit de eerste eeuw n. Chr.
Ierse ambassadeur neemt biografie van A. G. van Hamel in ontvangst
Op 28 juli, de afsluitende dag van het International Congress of Celtic Studies (ICCS) te Utrecht, ontving de Ierse ambassadeur het eerste exemplaar van A man of two worlds: A. G. van Hamel, celticist and germanist. Ter ere van het honderdjarig bestaan van de leerstoel Keltisch in Utrecht kreeg iedere deelnemer aan het congres een exemplaar van deze Engelse vertaling van de Nederlandse biografie als geschenk mee. In een toespraak vertelde de ambassadeur over zijn interesse in Keltisch Studies en zijn band met Nederland en Utrecht. In de Janskerk werd de onderstaande foto genomen, met v.l.n.r: prof. Ruairí Ó hUiginn, secretaris van het ICCS; zijne excellentie Brendan Rogers, ambassadeur van Ierland; en het redactionele team, bestaande uit Bart Jaski, Sanne Nooij-Jongeleen, Lars Nooij en Nike Stam.
Gouden munten uit de IJzertijd gevonden in Wales
Op het eiland Angelsey zijn vijftien gouden munten uit de IJzertijd officieel aangemerkt als een gouden muntschat uit die periode, de eerste keer dat dit in Wales gebeurt. De 'staters' zijn al in 2020 en 2022 gevonden door drie mannen met een metaaldetector, en zullen nu in het Oriel Môn museum te Llangefni worden tentoongesteld. De munten zijn tussen 60 v. Chr en 20 n. Chr geslagen in het gebied van de Corieltavi (nu Lincolnshire), en de gestileerde afbeeldingen gaan terug op Macedonische munten uit de tijd van Philippus II (382-336 v. Chr). Ze zijn dus gemaakt voordat de Romeinen de Britse eilanden voor een groot gedeelte veroverden.
https://www.northwaleschronicle.co.uk/news/23714068.iron-age-treasure-found-anglesey-first-wales/
Interactieve kaart toont uitspraak van Welshe plaatsnamen
Dafydd Elfryn heeft Map Llais gemaakt met meer dan twaalfhonderd audiobestanden van plaatsnamen in Wales, uitgesproken in het lokale dialect. Hij kreeg het idee toen hij de Wikimedia website over de uitspraak van Welshe plaatsnamen bezocht. Het is te bezoeken op https://www.mapiau.cymru/mapiau/MapLlais/index.html. En ja, Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch zit er ook bij, maar dan wel in de afgekorte versie.
https://nation.cymru/culture/the-interactive-map-that-shows-you-how-to-pronounce-welsh-placenames/
Opgravingen bij McDermott's Castle
Onder leiding van prof. John Soderberg zijn deze zomer de opgravingen bij McDermott's Castle voortgezet door studenten van Denison College (Ohio). Het negentiende-eeuwse kasteel op Castle Island in Lough Key (Co. Roscommon) werd gebouwd op de plek waar vanaf de twaalfde eeuw eerdere Ierse kastelen en fortificaties waren gebouwd. Het was de hoofdplaats van de Mac Diarmata familie, na de koningen van Connacht de machtigste in de regio. De opgravingen zijn de eerste op deze vindplaats, en hebben al veel opgeleverd, zoals munten, gebruiksvoorwerpen, een Iers kruis gegraveerd in steen en de beenderen van dieren (vooral paarden).
https://denison.edu/academics/anthropology-sociology/feature/149647
Inventaris van het Archief Van Hamel gepubliceerd
Op 22 december 2023 is de inventaris van het Archief van A. G. van Hamel in de Universiteitsbibliotheek Utrecht online gezet. De inventaris was in 2008 begonnen en besloeg eerst de dozen met het archief van Van Hamel zoals die vanuit het Bestuursgebouw UU waren overgeplaatst. In 2021 werd dit aangevuld met het materiaal van Van Hamel dat zich in het Archief Draak bevond. Er werd ook een overzicht opgesteld van documenten van Van Hamel die zich elders in de collectie van de Universiteitsbibliotheek Utrecht bevinden, met daarbij een nadere beschrijving van de collegedictaten Germanistiek. De inventaris (62 pp.) is opgesteld door Arwen van Zanten en Bart Jaski. Honderd jaar na zijn aanstelling als hoogleraar Keltisch is Van Hamels nalatenschap in Utrecht nu weer volledig toegankelijk.
https://repertorium.library.uu.nl/collectie/van-hamel/
